Wraz z bohaterem wędrujemy po wojennym dzieciństwie, znaczonym kolejnymi kryjówkami przed nazistami i chcącymi go wydać Polakami, oraz po młodości, przypadającej na czasy PRL-u. Dorastanie w czasie naznaczonym absurdami stalinowskiej polityki ma swoją cenę. Dla młodego, wyobcowanego, kochającego literaturę chłopaka wybawieniem od opresyjnej codzienności są pierwsze wtajemniczenia, szkolne przyjaźnie, spotkania z ludźmi, którzy intrygują i na zawsze pozostają w pamięci. Tytułowa carska filiżanka znaleziona w pełnym szpargałów zakątku staje się symbolem przeszłości. Przedmiot, który ożywa i zaczyna coś znaczyć w momencie zetknięcia z ludzką pamięcią.
Proza Michała Głowińskiego przesycona jest czasem, który choć bezpowrotnie minął, wciąż żyje dzięki mechanizmom pamięci. Nawiązuje do najlepszych, literackich tradycji. To napisana z niebywałym wyczuciem słowa proza, która w stonowanym, eleganckim języku, pulsuje trudnymi emocjami. To rzecz o samotności, wyobcowaniu, upiornej przeszłości, która na całe naznacza życie.
