Jeden z ważniejszych w dorobku nowelistycznym pisarki i oceniony przez krytykę literacką jako arcydzieło zbiór ośmiu opowiadań. Ukazują one świat zapamiętany z dzieciństwa, ale widziany nie z perspektywy dworu, lecz służby folwarcznej: służących, owczarza, świniarki, stangreta, bandosów. Poprzez sprawy ich życia porusza Dąbrowska najważniejsze problemy ludzkiej egzystencji, takie jak: namiętna miłość („Łucja z Pokucic”, „Dzikie ziele”), samotność i poszukiwanie sensu istnienia („Tryumf Dionizego”), gorycz starości i dramat śmierci („Noc ponad światem”, „Zegar z kukułką”). Autorka pokazuje, że godność człowieka wychodzi zwycięsko z walki z losem, niezależnie od tego, skąd się pochodzi: z wyżyn społecznych czy „stamtąd”, czyli folwarku i czworaków.
Opowiadania czyta Marek Konopczak.