O powieści „Najada”; autor: Zyta Oryszyn [e-book do pobrania w formacie epub i kindle mobi]:
„Po pięćdziesięciu latach od pierwszego wydania «Najadę» czyta się jako przeciwwagę wobec tworzonego przez mężczyzn kanonu literatury chłopskiej. Myśliwski, Pilot, Redliński? Owszem, ale przede wszystkim Oryszyn. Bohaterki Najady – Amy Topolniakówna, matka Sawki, zmarła pacjentka Ganowskiej, francuska babka Marychny, spędzająca noce z Leonem Wiśka, inne znikające we mgle kobiety – są „pannami z dzieckiem”, umierają przy porodzie lub w wyniku nielegalnej aborcji, być może popełniają samobójstwo z miłości, stając się nimfami – schodząc pod wodę jak w płyn owodniowy, w okryty tajemnicą kobiecy los” – fragment posłowia Ingi Iwasiów

„Proza Zyty Oryszyn rwie jak potok, pryska jak źródlana woda. Ani się obejrzysz, a siedzisz na wozie i plujesz pestkami od wiśni na okoliczne łąki. A potem zaglądasz ludziom przez zazdrostki i słuchasz historii opowiadanych «w te lepsze wieczory». Jedną z nich jest ta szeptana przez Marychnę, dziewczynę nieco osobną i nie do końca odnajdującą się w rzeczywistości. Powieść sprzed pięćdziesięciu lat jest nadal aktualna, chociaż realia polskiej wsi zmieniły się nie do poznania” – Sylwia Chutnik

O Autorce:
Zyta Oryszyn (1940–2018) – pisarka i dziennikarka. Autorka powieści, m.in. „Melodramat”, „Gaba-Gaba, czyli 28 części wielkiego okrętu”, „Czarna iluminacja”, „Madam Frankensztajn”. Dwie ostatnie wydała w drugim obiegu, w którym udzielała się też jako redaktorka, m.in. „Wezwania” i „Kultury Niezależnej”. Za „Ocalenie Atlantydy” Zyta Oryszyn została uhonorowana Nagrodą Literacką dla Autorki Gryfia i Nagrodą Literacką Gdynia oraz była nominowana do Nagrody Literackiej Nike. „Najada” (ebook dostępny w formacie epub i kindle mobi) ukazała się po raz pierwszy w roku 1970 i była jej debiutem. Zyta Oryszyn otrzymała za tę powieść Nagrodę im. Wilhelma Macha.