W zbiorze znalazły się opowiadania z przyczyn obyczajowych rzadko przedrukowywane w Rosji i niepublikowane wcześniej w Polsce oraz dziennik moskiewsko-odeski pisarza „Nieszczęsne dni”, fenomenalne świadectwo z pierwszych lat rosyjskiej wojny domowej i klucz do całej emigracyjnej twórczości pisarza. Całość dopełniają: napisane w roku 1921 w Paryżu opowiadanie „Koniec”, w którym Bunin przetwarza okoliczności swojej ucieczki z Odessy, kalendarium jego życia i twórczości, objaśnienia oraz słowo od tłumaczki i esej jej pióra „Dwa zegarki Iwana Bunina”.
„Teksty, które weszły do zbioru «Późna godzina», powstawały w czasach dla Rosji przełomowych: «Ciemne aleje» pisał Bunin głównie w latach II wojny światowej, (…) na południu Francji, rozpaczliwie tęskniąc za dawną, tak drogą jego sercu Rosją; «Nieszczęsne dni» – w czasie katastrofalnego dla niej (i dla całego świata) przewrotu bolszewickiego; «Koniec» – na emigracji, krótko po nim.
«Szczęśliwy, kto oglądał świat / W chwilach przemiany i przełomu» – pisał Tiutczew. Bunin, zagościwszy na tym świecie właśnie w takich chwilach, pozostawił nam wyraziste świadectwo na temat raju, grzechu pierworodnego narodu, który uwierzył słowom kusiciela, oraz wypędzenia z rajskiego Ogrodu (…).
Dla polskiego czytelnika, któremu nieobca jest nostalgia za «złotym wiekiem», uczucie tragicznej utraty własnej ojczyzny i wspomnienie długiej, dramatycznej drogi do jej odzyskania, ten zbiór błyskotliwych przekładów z pewnością okaże się nie tylko zrozumiały, lecz także serdecznie bliski”.
Władimir Dworiecki
