Książka Stanisława Leona Popka to wyjątkowa pozycja naukowa z zakresu psychologii twórczości plastycznej, poparta wnioskami z wieloletnich badań.
Autor rozpoczyna monografię od przedstawienia teoretycznych podstaw tego rodzaju działalności ludzkiej w świetle głównych nurtów psychologii XX w. i teorii psychopatologicznej, psychoanalizy i psychologii głębi oraz psychologii poznawczej, humanistycznej i interakcyjnej. Wychodzi z założenia, że każda z wymienionych koncepcji wyjaśnia w pewnym stopniu istotę i mechanizmy procesu twórczego, uwarunkowania osobowościowe i społeczne, żadna z nich nie może jednak pretendować do miana uniwersalnej.
Po części teoretycznej Stanisław Leon Popek prezentuje efekt prowadzonych przez siebie przez 30 lat badań empirycznych, obejmujących fazy i etapy rozwoju twórczości plastycznej dzieci i młodzieży, zjawisko kryzysu w okresie fizjoplastyki, próby przezwyciężenia tych zahamowań, a także analizę typologiczną procesu twórczego. Analizuje też podstawowe funkcje twórczości plastycznej w ujęciu człowieka (edukacyjną, projekcyjną, terapeutyczną).
Całość wywodu autora ilustrowana jest przykładami reprodukcji dzieł sztuki oraz prac dzieci i młodzieży. Podejście teoretyczne, badania eksperymentalne czynią tę monografię ważną zarówno dla nauki, jak i dla praktyki pedagogicznej.