„Transakcyja wojny chocimskiej” to najważniejszy utwór Wacława Potockiego, najpłodniejszego poety doby baroku, zaliczanego do grona najwybitniejszych twórców nurtu sarmackiego (obok W. Kochowskiego i J.Ch. Paska). Zostawił on po sobie bogatą twórczość epicką, moralistyczną i satyryczną.
„Transakcyja...” uznawana jest za najznakomitszą epopeję staropolską. Poemat sławi zwycięstwo Polski nad Turkami odniesione w 1621 r. pod Chocimiem. Podzielony na dziesięć pieśni tekst stanowi poetycką parafrazę diariusza Jakuba Sobieskiego i przedstawia autentyczne zdarzenia oraz bohaterów tych czasów. Potocki, w przeciwieństwie do autora pierwowzoru, ubarwia epizody bitewne konfliktu polsko-tureckiego i wprowadza liczne dygresje odnoszące się do sytuacji polityczno-społeczno-obyczajowej czasów sobie współczesnych. Dzieło przeniknięte jest gorącym patriotyzmem i jednocześnie głęboką religijnością.